حوزه هنری از اکران برخی فیلمها در سینماهایش سر باز زد و درمقابل شورای صنفی نیز از دادن حواله اکران به تعدادی از آثاری که حوزه متمایل به نمایش آنها بود ممانعت کرد. خروجی این اختلاف نظر را میشد در اکران سرد و بیروح پنج ماه اول سال مشاهده کرد که جز چند نمونه انگشتشمار بقیه فیلمها با گیشهای کمرونق مواجه شدند. بحران ریزش مخاطب که در سال91 از مرز هشدار گذشت در کنار سختگیریهایی که اداره نظارت و ارزشیابی در صدور پروانه ساخت اعمال کرد،تأثیرات خود را بر تولیدات امسال هم گذاشت؛ ضمن اینکه مسئله اکران در ورود سرمایههای بخش خصوصی در تولیدات سینمایی نیز تاثیر گذاشت. مجموعه این اتفاقها باعث شد سینما در نیمه اول سال91 اوضاع چندان خوب نداشته باشد. جالب اینکه در چنین شرایطی شورای صنفی با پشتگرمی به حمایت ارشاد رفتاری را درپیش گرفت که نتیجهاش به زیان سینمای ایران بود.
اظهارات و موضعگیریهای تند رئیس شورای صنفی کار را بهجایی رساند که سینما آزادی نیز بهعنوان مهمترین پردیس سینمایی کشور دچار مشکل شد و در ادامه، بحران دامن بقیه پردیسهای شهرداری را هم گرفت. سهم 50درصدی شهرداری در سینما آزادی که مدیریت و مالکیت نیمی از آن در اختیار حوزه هنری است باعث شد تا اختلاف حوزه هنری و ارشاد با ورود شهرداری ضلع سومی نیز بیابد. آغاز اکران عید فطر با یک روز تأخیر و بهشیوهای اسفبار موجب شد تا بحران سینماها ابعادی گستردهتر به خود بگیرد. درنهایت جلساتی برای ایجاد تعامل میان طرفین دعوا برگزار شد که نتیجهاش اعلام آتشبس بود. هرچند شورا کوشید تا در اکران فیلم «بوسیدن روی ماه» سنگاندازی کند ولی درنهایت با ثبت قرارداد اکران این فیلم در سینما آزادی ماجرا ختم به خیر شد.
با تفاهمنامهای که میان سازمان سینمایی کشور و حوزه هنری امضا شد از این پس حوزه میتواند هر فیلمی که اکران آنرا به صلاح نمیداند را اکران عمومی نکند و این مسئله دیگر تبعاتی از جنس حاشیههای چند ماه اخیر را درپی نخواهد داشت. این درحالی است که پیش از این شورای صنفی بر مواضع خود پافشاری میکرد و اکران نشدن فیلمها در سینماهای حوزه هنری و پردیسهای شهرداری را مسئله مهمی تلقی نکرده و حتی از این اتفاق استقبال میکرد. منتها ورود هوشمندانه نهادهایی دیگر به ماجرا که شمقدری آنها را نهادهای مؤثر در نظام خوانده، عقلانیت گمشده را به سینمای ایران هدیه کرد. در این میان اینکه وزارت ارشاد و شورای صنفی ناچار به عقبنشینی از مواضع خود شدهاند اهمیت چندانی ندارد و به قول شمقدری مهم نتیجه امضای تفاهمنامه است که بهسود سینمای ایران تمام شده است.
مسئله نباید تبدیل به جنجال شود
سیدمحمد حسینی درخصوص دیدار اخیرش با یکی از مسئولان نهادهای فرهنگی کشور با موضوع سینما، گفت: ما از نوروز شاهد اختلاف نظرها بودیم؛ من از همان ابتدا بر این باور بودم که این مسئله نباید تبدیل به جنجال و در رسانهها دائما مطرح شود. بهنظر من اختلاف آنچنانی وجود ندارد، به هر حال یک نهاد انقلابی که سیاستهای خود را دارد میخواهد از نمایش برخی فیلمها خودداری کند، ما هم در گذشته از اکران محدود برخی فیلمها خبر داده بودیم. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به بهانه برگزاری نشست سران کشورهای غیرمتعهد به شبکه خبر رفته بود در ادامه گفت: برخی آسیبهای اجتماعی در کلانشهری مانند تهران وجود دارد که در شهرستانهای دیگر وجود ندارد و ضرورتی برای اکران آن فیلم نیست اما در کلانشهری مثل تهران باید این آسیبها برای مردم بیان شود. اگر به فیلمهای ساخته شده نیروی انتظامی نگاه کنیم میبینیم برای جلوگیری از برخی جرائم و اتفاقات ناگوار فیلمهایی ساخته شده است اما در شهری که این بحث وجود ندارد چرا آن را مطرح کنیم، خود ما گفتیم که یک فیلم، محدود و فقط در تهران و یا سینماهای خاصی اکران شود.
با آن هم مخالف نبودیم که یک نهادی اعلام کند که نمیخواهیم بعضی از فیلمها را نشان دهیم. وی با بیان اینکه سینماها در ایام اجلاس سران تهران تعطیل نیست، افزود: در سال، حدود90فیلم در کشورمان ساخته میشود که حداکثر 10فیلم با این مشکل مواجه میشوند که آن را نهادی پخش نمیکند. نباید به این مسئله دامن بزنیم، متأسفانه یک عده علاقهمند به آرامش و همکاری نبودند. سینمای کشور نیاز به همدلی و همراهی دارد تا رونق بیشتری بگیرد، از قبل اعلام کردیم اگر برخی از فیلمها را نمیخواهند اکران کنند یک توافقی نوشته شود، این امر طولانی شد و توافقها صورت گرفت تا وضع بهتری حاکم شود، امروز که میبینیم سینما رونق بهتری گرفته باید تلاش کنیم تا بر حسب موازین شرعی و علاقه مردم کار کنیم.
نتیجه مهم است
جواد شمقدری هم درباره امضای تفاهمنامه میان سازمان سینمایی و سازمان تبلیغات اسلامی (حوزه هنری) گفت: به نفع سینمای ایران بود که اختلافات حل شود و خدا را شاکریم که با سعه صدر طرفین مسائل بالاخره حل شد. رئیس سازمان سینمایی در گفتوگویی با ایسنا، درباره تفاهمنامه امضا شده میان سازمان سینمایی و سازمان تبلیغات اسلامی، افزود: برای ما مهمترین بخش تفاهمنامه نتیجه آن است. خدا را شکر اختلافات حل شده و نتیجه تعامل را در این روزها شاهد هستیم. وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه معاون فرهنگی حوزه هنری در تلویزیون عنوان کرد که طی این تفاهمنامه، حوزه هر فیلمی را نخواهد به نمایش نمیگذارد، ضمن تأیید این مطلب تصریح کرد: این تفاهمنامه مفاد دیگری دارد که با رعایت آن حقوق تهیهکنندگان، پخشکنندگان و صاحبان سالنهای سینما به خوبی رعایت شده است. شمقدری همچنین در پاسخ به شایعاتی درباره نظارت و تنظیم تفاهمنامه توسط نهاد دیگری به جز سازمان سینمایی و سازمان تبلیغات اسلامی تأکید کرد: طبیعی است که نهادهای مؤثر در نظام توصیههای لازم را در این زمینه داشته باشند اما اصل تفاهمنامه و تدوین آن توسط سازمان سینمایی کشور انجام شده و پس از توافق با سازمان تبلیغات اسلامی، به امضا و اجرا رسیده است.